Wat zijn PFAS?
Per- en polyfluoralkylstoffen (PFAS) zijn een groep chemische stoffen die veel worden gebruikt in industriële toepassingen en consumentenproducten. Deze stoffen worden gewaardeerd om hun water-, vet- en vuilafstotende eigenschappen. Een van de meest bekende toepassingen van PFAS is in anti-aanbaklagen van kookgerei, zoals pannen.
Hoe werkt PFAS in je pan?
PFAS, en in het bijzonder polytetrafluorethyleen (PTFE), beter bekend onder de merknaam Teflon, worden gebruikt om pannen een glad, anti-aanbakoppervlak te geven. Dit betekent dat voedsel minder snel aan de pan blijft plakken en dat je minder olie of boter nodig hebt bij het koken. Het anti-aanbaklaagje zorgt ervoor dat koken en schoonmaken eenvoudiger en efficiënter wordt.
Waarom zijn PFAS schadelijk?
Hoewel de anti-aanbakeigenschappen van PFAS in pannen handig zijn, brengen deze stoffen aanzienlijke gezondheids- en milieurisico’s met zich mee. Hier zijn enkele redenen waarom PFAS als schadelijk worden beschouwd:
- Persistente Stoffen: PFAS staan bekend als “forever chemicals” omdat ze extreem resistent zijn tegen afbraak. Dit betekent dat ze zich ophopen in het milieu en in levende organismen, inclusief mensen.
- Gezondheidsrisico’s: Blootstelling aan hoge niveaus van PFAS is in verband gebracht met verschillende gezondheidsproblemen. Dit omvat lever- en nierschade, verhoogde cholesterolniveaus, verminderde immuunrespons, schildklierhormoonontregeling, en een verhoogd risico op bepaalde vormen van kanker. Bij verhitting boven een bepaalde temperatuur kunnen PFAS uit de anti-aanbaklaag van pannen beginnen te ontleden en giftige dampen afgeven die griepachtige symptomen kunnen veroorzaken, bekend als “polymeerrookkoorts”.
- Milieurisico’s: PFAS vervuilen water- en bodemecosystemen. Vanwege hun persistentie breken ze niet gemakkelijk af, wat leidt tot langdurige verontreiniging. Dit kan schadelijke effecten hebben op wilde dieren en planten en uiteindelijk ook op de menselijke voedselketen.
- Overdracht naar Voedsel: Onder bepaalde omstandigheden, zoals hoge temperaturen of beschadiging van de pan, kunnen PFAS-moleculen loskomen en in het voedsel terechtkomen. Dit verhoogt de directe blootstelling van mensen aan deze schadelijke stoffen.
Wat kun je doen?
Gezien de risico’s van PFAS is het belangrijk om bewust om te gaan met het gebruik van anti-aanbakpannen en alternatieven te overwegen:
- Vermijd Hoge Temperaturen: Gebruik anti-aanbakpannen op lage tot middelmatige hitte om de afgifte van schadelijke dampen te minimaliseren.
- Inspecteer en Vervang: Controleer je pannen regelmatig op krassen en beschadigingen. Beschadigde pannen kunnen PFAS gemakkelijker afgeven aan voedsel.
- Kies Alternatieven: Overweeg het gebruik van pannen gemaakt van roestvrij staal, gietijzer, keramiek, of andere PFAS-vrije materialen.
- Informeer Jezelf: Blijf op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen en richtlijnen met betrekking tot de veiligheid van kookgerei en PFAS.
PFAS in anti-aanbakpannen bieden gemak in de keuken, maar de potentiële gezondheids- en milieuschade die ze kunnen veroorzaken is aanzienlijk. Door bewuste keuzes te maken en alternatieve materialen te overwegen, kunnen we onze blootstelling aan deze schadelijke stoffen verminderen en bijdragen aan een gezondere leefomgeving. Bekijk daarom toonaangevende merken zoals Cook and Pan voor 100% PFAS-vrije pannen.